Sinds kort heeft de buurtsuper in ons winkelcentrum zelfscankassa's. En eerlijk gezegd ben ik hier helemaal niet van gecharmeerd.
Waarom zou ik ook het beroep van kassière op mij nemen, ik heb stiekem al genoeg functies.
Ik denk terug aan Flow 01-2019 hierin las ik een artikel van journalist Anneke Bots over het fenomeen 'schaduwwerk', door de verregaande digitalisering van de maatschappij, zijn er beroepen verdwenen, die wij er stiekem hebben bij gekregen. Denk bijvoorbeeld aan de pompbediende, de reisbureau-medewerker of meteropnemer, want dit regelen we toch zelf, al dan niet online.
Efficiënt en het scheelt tijd, toch?
Zullen we eens teruggaan naar het jaar 1990; ik, jonge moeder met een peuter en een baby ga in het buurtwinkelcentrum boodschappen doen, voor die dag en die erna.
Als het een maandag is loop ik eerst langs het post(bank)agentschap en neem daar door middel van een overschrijvingskaart geld op voor de boodschappen van die week.
Dan naar de supermarkt, de groenteafdeling is klein met vooral voorverpakt fruit en groente in standaard hoeveelheden, niet echt passend bij mijn gezin van die tijd, dus die sloeg ik over, tenzij ik aardappels of uien nodig had, want die waren hier goedkoper dan bij de groenteboer.
Brood en voorverpakte vleeswaren gingen in de mand onder de kinderwagen, net als pakken melk en yoghurt.
Maar in deze tijd had de supermarkt nog aparte slager, niks voorverpakt uit de koelvitrine (al was dat er vast wel, voor kip en gehakt), dus nummertje trekken en wachten tot je aan de beurt was. In de tussentijd een praatje met iemand anders die ook stond te wachten, de baby kriebelen, een gesprek met de peuter of gewoon wat dagdromen.
Terwijl je aan de beurt was, maakte je ook een praatje met de slagerij medewerker. en het voordeel hier kon je precies de hoeveelheid kopen die je nodig had, dus niet waartoe je door voorverpakt gedwongen wordt.
Dan naar de kassa, niets anders dan nu. Of ja toch wel, want de aankopen werden nog niet gescand maar de prijzen ingetoetst en pinbetaling bestond niet, dus contant afrekenen; geld halen uit je portemonnee, wachten op het wisselgeld van de kassière en dat waren de boodschappen bij de super.
Dan naar de groenteboer, die zat in hetzelfde winkelcentrum vlak achter de kassa's van de super, dus je kon zo doorlopen.
Hier net als bij de slager, nummertje trekken en wachten tot het jouw beurt is.
Ook hier had het wachten bijna een sociale functie, gesprekje met een andere jonge moeder, maar ook een praatje met de oudere mevrouw van de overkant, waarvan je wist dat haar man enige tijd geleden overleden was.
Ook de medewerkers van groenteboer (en slagerij) namen meer tijd voor hun klanten, dus inderdaad met de groente en fruit kwam altijd een praatje mee, maar misschien zorgde dit er wel voor dat zeker oudere mensen minder snel vereenzaamden.
Ja, in 1990 was boodschappen doen misschien tijdrovender met wachten bij het postagentschap, bij de slagerijafdeling, bij de kassa's en bij de groenteboer.
Maar zo keek ik er niet tegen aan, ik ging niet even snel boodschappen doen, zoals het tegenwoordig gezien wordt, als een noodzakelijk kwaad dat zo min mogelijk tijd mag kosten.
Nee, ik ging boodschappen doen, levensmiddelen kopen en ondertussen nog een praatje met deze of gene, bijna een sociaal iets, waarbij de nadruk meer lag op het halen van dat eten, dan op de tijd die het uiteindelijk zou kosten.
Dus negeer ik in onze supermarkt de handscanners (tot groot verdriet van miss T), zoek de kassa met de oudste medewerker en hou met haar een praatje over haar kleinkinderen of voor mij part over het weer, zodat het scannen van de boodschappen net een tandje langzamer gaat dan anders en het allemaal wat gemoedelijker voelt.
Maar ik heb niet de illusie dat mijn stil protest deze vorm van 'vooruitgang' zal tegen houden en ben bang dat straks ook de supermarktkassière bij de verdwenen beroepen zal horen.
Dan ga ik nu maar achter de sanseveria's en sokken breien.
(foto's van afgelopen week; de volle maan/snoeiafval/verstelwerk/eerste sok van 2020)
